Ondernemen vanuit de WIA

Samenvatting

 

Dit document biedt een overzicht van de belangrijkste aspecten waarmee je rekening moet houden wanneer je vanuit een WIA-uitkering een onderneming wilt starten. Het behandelt de invloed op je uitkering bij het UWV, de fiscale en belastbare winst, en de belastingverplichtingen, zoals btw- en inkomstenbelasting. Er wordt uitgelegd hoe het UWV je winst verrekent met je uitkering en hoe je toeslagen en aftrekposten kunt benutten om je financiële situatie te optimaliseren. Daarnaast bevat het document praktische tips voor succesvol ondernemen, van het aanvragen van hulpmiddelen tot het zorgvuldig bijhouden van je uren zodat je in aanmerking kunt komen voor aftrekposten zoals de zelfstandigenaftrek.

Belangrijke aandachtspunten zijn onder andere het verschil tussen fiscale en belastbare winst, hoe je je verwachte jaarwinst opgeeft aan het UWV, en de belasting- en premieverplichtingen die samenhangen met het ondernemen. Door nauwkeurig te plannen en goed op de hoogte te zijn van de regels, kun je succesvol ondernemen zonder dat je uitkering in gevaar komt.

 

Ondernemen vanuit de WIA

Als je vanuit je WIA-uitkering een onderneming start, heeft dit invloed op je uitkering van het UWV. Dit document biedt een overzicht van de belangrijkste zaken die je moet weten over je uitkering, belastingverplichtingen en andere aspecten van ondernemen vanuit de WIA.

 

Het UWV

Vanuit het UWV ontvang je een voorschot op je uitkering. Dit bedrag wordt berekend op basis van je laatst verdiende loon. Zodra er iets verandert in je situatie, bijvoorbeeld omdat je gaat werken, vrijwilligerswerk gaat doen of inkomen uit een onderneming zal ontvangen, ben je verplicht dit zo snel mogelijk door te geven aan het UWV via hun wijzigingsformulier (UWV-wijzigingsformulier).

 

Het UWV rekent met je fiscale winst. Dit is simpelweg de omzet minus de kosten (zonder btw). Deze winst wordt met een factor 0,7 in mindering gebracht op je uitkering. Stel dat je in februari verwacht €9.000 winst te maken over dat jaar, dan zal dit bedrag over de maanden maart tot en met december verspreid worden en in mindering worden gebracht op je voorschot. Als je halverwege het jaar een extra opdracht krijgt ter waarde van €3.000, dan geef je opnieuw een wijziging door, waarna deze kosten verspreid in mindering worden gebracht.

 

Het UWV gebruikt uiteindelijk de gegevens van de Belastingdienst om te bepalen wat je definitieve uitkering had moeten zijn. Dit betekent dat er in september of oktober van het volgende jaar een naheffing of een aanvulling op je voorschot kan plaatsvinden.

Bij het terugvorderen van bedragen maakt het UWV-onderscheid tussen netto- en brutobedragen. Als je een uitkering moet terugbetalen, hangt het van de situatie af of je dit bruto of netto doet. Hieronder de belangrijkste criteria en uitleg:

 

1. Bruto terugbetaling

 

• Situatie: Je moet meestal het brutobedrag van de uitkering terugbetalen als je ten onrechte een uitkering hebt ontvangen en er (te) veel loonheffing en premies zijn ingehouden.
• Waarom bruto? De belasting en premies die al zijn ingehouden, zijn door de uitkeringsinstantie al afgedragen aan de Belastingdienst. Bij terugbetaling van de uitkering moet je deze afgedragen bedragen ook terugbetalen.
• Gevolg: Je betaalt dus een hoger bedrag terug dan wat je netto hebt ontvangen.

 

2. Netto terugbetaling

 

• Situatie: In bepaalde gevallen betaal je alleen het netto-uitgekeerde bedrag terug, bijvoorbeeld als de uitkering volledig belastingvrij is uitgekeerd (zoals bepaalde toeslagen) of als het bruto niet meer te corrigeren is.
• Waarom netto? Omdat er geen loonheffing of premies zijn ingehouden, hoef je deze niet mee terug te betalen.

 

Criteria die bepalen of je bruto of netto terugbetaalt:

 

1. Fout in de uitkering:
   • Als de fout bij de uitkeringsinstantie ligt, wordt soms alleen het netto-bedrag teruggevraagd.
   • Bij een fout van jouw kant (zoals onjuiste gegevens), is het meestal het brutobedrag.
   •  
2. Tijdstip van terugbetaling:
   • Als je het bedrag binnen hetzelfde kalenderjaar terugbetaalt, kan dit vaak netto worden verrekend.
   • Bij terugbetaling in een ander kalenderjaar geldt vaak het brutobedrag.
   •  
3. Type uitkering:
   • Bij een WIA-, WW-, of AOW-uitkering wordt meestal bruto teruggevraagd.
   • Voor toeslagen zoals huurtoeslag geldt vaak netto-terugbetaling
   • Belastingtechnische correctie:
     • Als je een bruto-uitkering terugbetaalt, kun je de afgedragen belasting en premies mogelijk later terugvorderen via je belastingaangifte.

 

Belangrijk: Neem altijd contact op met de instantie die de terugbetaling eist (bijvoorbeeld UWV of Belastingdienst) om te verduidelijken wat in jouw situatie geldt. Ze kunnen je precies uitleggen of het bruto of netto is en welke stappen je moet nemen.

 

Belastingverplichtingen

 

Btw-aangifte
Als ondernemer moet je elk kwartaal btw-aangifte doen, ook als je geen omzet hebt gedraaid. Je kunt de Kleineondernemersregeling (KOR) aanvragen, waardoor je geen btw hoeft af te dragen. Let op dat je btw-plichtig bent vanaf het moment dat je je inschrijft bij de KvK, totdat deze regeling officieel is ingegaan. De btw-aangifte staat los van je inkomstenbelasting en het UWV, maar kan wel worden gebruikt om je voorschot bij het UWV bij te stellen.

 

Inkomstenbelasting
De aangifte inkomstenbelasting moet je indienen in het voorjaar na afloop van het boekjaar. De Belastingdienst berekent je fiscale winst (omzet minus kosten), en het UWV gebruikt deze gegevens om je definitieve uitkering te berekenen. Als startende ondernemer heb je mogelijk recht op de zelfstandigenaftrek en startersaftrek bij arbeidsongeschiktheid:

 

• Zelfstandigenaftrek: Meer informatie over de zelfstandigenaftrek.
• Startersaftrek bij arbeidsongeschiktheid: Meer informatie over de startersaftrek bij arbeidsongeschiktheid.

 

Fiscale winst versus belastbare winst

De fiscale winst betreft simpelweg de omzet minus de kosten. Dit is het bedrag waar het UWV mee rekent. Eventuele bijtelling voor privégebruik (bijvoorbeeld een auto van de zaak) wordt hierbij ook meegeteld als winst.

 

Het is belangrijk om te weten dat er een groot verschil bestaat tussen fiscale winst en belastbare winst. Na aftrekposten, zoals de zelfstandigenaftrek, startersaftrek en investeringsaftrek, kan de belastbare winst nihil zijn, waardoor je geen inkomstenbelasting of ZVW (bijdrage ziektekosten) hoeft te betalen. Het UWV zal rekenen met je fiscale winst en 70% daarvan verrekenen (dus zonder de startersaftrek ed). Houd hier rekening mee.

 

Aftrekbare kosten in de aanloopfase

Veel ondernemers maken kosten voordat ze officieel zijn gestart en staan ingeschreven bij de Kamer van Koophandel (KvK). Dit worden “aanloopkosten” genoemd. Denk hierbij aan kosten voor advies, reiskosten of marktonderzoek.

 

• BTW op aanloopkosten: Je mag de btw over kosten die je vóór de start van je onderneming hebt gemaakt aftrekken als voorbelasting. Zorg ervoor dat je facturen hebt waarop de btw vermeld staat.
• Privébezittingen inbrengen: Je kunt privébezittingen, zoals apparatuur, inbrengen in je onderneming tegen de dagwaarde. Je mag vervolgens afschrijven op deze middelen volgens de normale regels voor bedrijfsmiddelen.

 

Aftrekbare zakelijke kosten

• Huisvestingskosten: Huurkosten, onderhoud onroerend goed, en gas/water/elektra voor bedrijfsruimtes zijn aftrekbaar.
• Exploitatie- en inventariskosten: Afschrijvingskosten, reparatie van inventaris en kleine aanschaffingen (tot €450 exclusief btw) zijn aftrekbaar.
• Verkoopkosten: Reclame-, advertentiekosten, relatiegeschenken en websitekosten zijn volledig aftrekbaar.
• Vervoerskosten: Brandstof, reparatie, verzekering voor een auto op de zaak, en reiskosten à €0,23 per kilometer (in 2023 €0,21) zijn aftrekbaar.
• Algemene kosten: Administratie-, opleidings-, en juridische kosten zijn aftrekbaar, evenals zakelijke verzekeringen en contributies.
• Overige aftrekbare kosten: Werkkleding, telefoonabonnementen (zakelijke gesprekken), en vakliteratuur zijn aftrekbaar. Representatiekosten, zoals zakelijke maaltijden, vallen onder bepaalde drempels en regels.

 

Tips voor succesvol ondernemen vanuit de WIA

1. Duidelijke communicatie met het UWV: Geef altijd tijdig wijzigingen in je inkomen door om verrassingen achteraf te voorkomen.
2. Gebruik zo nodig de Kleineondernemersregeling: Dit kan je helpen om administratieve lasten te verlichten. Houd er rekening mee dat deze tip niet voor iedereen gelijk is; het hangt af van je klant of hij het prettig vindt om met btw te werken. Een groot bedrijf zal btw verwachten, terwijl iemand in de gezondheidszorg of een particulier blij kan zijn als er geen btw wordt gerekend.
3. Houd rekening met toeslagen: Eventuele extra uitkeringen van het UWV of wijzigingen in je inkomen kunnen invloed hebben op toeslagen, zoals huur- of zorgtoeslag. Houd deze bedragen apart voor eventuele terugbetalingen.
4. Let op het urencriterium: Om in aanmerking te komen voor de zelfstandigenaftrek of startersaftrek bij arbeidsongeschiktheid, moet je voldoen aan het urencriterium. Alle gewerkte uren kunnen worden bijgehouden, ook de uren voor sociale media, nadenkwerk etc. Zorg ervoor dat je een nauwkeurige administratie bijhoudt van je gewerkte uren. Het verlaagde urencriterium geldt alleen voor de startersaftrek.

 

Financiële gevolgen van eigen onderneming voor de WIA-uitkering/WAO-uitkering

 

Het hangt van je persoonlijke situatie af wat de gevolgen zijn van het starten van een onderneming in combinatie met een WIA/WAO-uitkering. Houd rekening met de volgende punten:

 

• Winstverrekening: Het UWV verrekent 70% van je fiscale winst met je uitkering. De exacte berekening hangt af van je oorspronkelijke dagloon.
• Belasting en ZVW-premies: Naast je inkomstenbelasting moet je extra premie voor ZVW afdragen (5,43% in 2024). Houd hier rekening mee in je financiële planning.
• Toeslagen: Extra inkomsten kunnen gevolgen hebben voor toeslagen zoals de zorgtoeslag. Zorg dat je meer verdient dan je aan toeslag verliest.

 

Bijverdienen als zelfstandig ondernemer met een WIA-uitkering:

Als je een WIA-uitkering ontvangt en overweegt als zelfstandig ondernemer bij te verdienen, is het belangrijk om te weten hoe dit jouw uitkering beïnvloedt. Hieronder vind je de belangrijkste punten:

 

• Inkomstenverrekening:
  UWV verrekent een deel van jouw inkomsten als zelfstandig ondernemer met je WIA-uitkering. Dit betekent dat je uitkering wordt aangepast op basis van de winst die je maakt. Hoewel je uitkering hierdoor kan dalen, stijgt je totale inkomen meestal door je verdiensten.
• Voorschotuitkering:
  Bij de start van je onderneming ontvang je een voorschot op je uitkering. UWV baseert dit voorschot op de winst die je zelf hebt ingeschat. Na afloop van het belastingjaar wordt je definitieve inkomen vastgesteld. Dan kijkt UWV of je te veel of te weinig uitkering hebt ontvangen.

 

Het is belangrijk om je inkomsten nauwkeurig door te geven en goed op de hoogte te zijn van de regels. Dit voorkomt verrassingen en helpt je het maximale uit je onderneming te halen zonder financiële problemen.

 

 

Conclusie:

Dit document biedt een overzicht van de belangrijkste zaken waar je rekening mee moet houden wanneer je vanuit een WIA-uitkering een onderneming start. Het is belangrijk om altijd de laatste regels en vereisten te controleren bij zowel het UWV als de Belastingdienst. Beter een keer teveel gevraagd dan achteraf met verrassingen komen. Zowel het UWV als de Belastingdienst zijn over het algemeen zeer behulpzaam.

 

Disclaimer.

Let op: Aan de info die wordt gedeeld in document kunnen geen rechten ontleend worden!